Cukrzyca typu I i II – co trzeba wiedzieć?
Definicja i klasyfikacja
Cukrzyca jest przewlekłą chorobą metaboliczną. Definiuje się ją jako grupę chorób metabolicznych charakteryzujących się hiperglikemią wywołaną zaburzeniami wydzielania insuliny, działania insuliny lub obydwiema tymi nieprawidłowościami.
Przedstawiona definicja ukazuje, że cukrzyca nie jest chorobą jednorodną lecz wieloma schorzeniami o wspólnym podłożu. Stąd wyróżnić możemy:
- cukrzycę typu I (immunologiczna i idiopatyczna)
- cukrzycę typu II
- inne specyficzne typy cukrzycy
- cukrzyca ciężarnych
Cukrzyca typu I
Cukrzyca typu I występuje u 5-10% wszystkich chorych na cukrzycę. Jest chorobą immunologiczną, przejawiająca się autoagresją w stosunku do komórek β wysp trzustkowych, co z reguły prowadzi do całkowitego niedoboru insuliny.
W organizmie zdrowego człowieka komórki β wysp trzustkowych wytwarzają insulinę, na którą odpowiednio reagują tkanki obwodowe, dzięki czemu stężenie glukozy jest na odpowiednim poziomie. W przypadku cukrzycy typu I mamy do czynienia z całkowitym zniszczeniem aparatu wyspowego trzustki, co prowadzi do stopniowego zaniku wydzielania insuliny. Jest to spowodowane pojawieniem się we krwi przeciwciał skierowanych przeciwko antygenom wysp trzustkowych.
Przyczyny Cukrzycy typu I, podobnie jak w przypadku wszystkich chorób immunologicznych, nie są do końca znane. Jak dotąd nie udało się ustalić konkretnego czynnika wyzwalającego reakcję autoimmunologiczną, która prowadzi do ataku przeciwciał na komórki własnego organizmu.
Cukrzyca typu I idiopatyczna jest uwarunkowana genetycznie, występuje rzadko, przeważnie wśród Azjatów i Afrykanów.
Cukrzyca typu II
Cukrzyca typu II jest powodowana jest przez dwa podstawowe defekty metaboliczne – insulinoodporność, która przejawia się zmniejszeniem wrażliwości tkanek na działanie insuliny oraz zaburzenia funkcji wydzieliniczej komórek β.
Cukrzyca typu II uwarunkowana jest czynnikiem genetycznym i środowiskowym. Stąd istnieją pewne zmienne na które mamy wpływ i dzięki temu możemy w pewnym stopniu zapobiec pojawieniu się choroby. Choć ustalono, że choroba może być dziedziczona to nadal nie wiadomo, które geny są odpowiedzialne za jej powstawanie. Udało się jednak wytypować czynniki środowiskowe sprzyjające powstawianiu cukrzycy typu II. Zaliczamy do nich:
- nadwagę i otyłość, szczególnie brzuszna
- mała aktywność fizyczna
- niewłaściwe nawyki żywieniowe
- nietolerancja glukozy
- stany zapalne
Przyczyną cukrzycy typu II najczęściej jest interakcja między czynnikami genetycznymi a środowiskowymi.
Wykrywanie cukrzycy – jaki poziom cukru we krwi jest właściwy?
Występowanie cukrzycy może być powiązanie z występowaniem pewnych symptomów. Jednak najlepszym wskaźnikiem są wyniki badań laboratoryjnych, gdyż często, zwłaszcza w początkowej fazie, cukrzyca przebiega bezobjawowo. Prawidłowy poziom glukozy we krwi (badanie przeprowadzone na czczo) wynosi 70-99 mg/dl.
Zaleca się, aby raz w roku wykonać badanie poziomu glukozy we krwi. W tym celu warto skorzystać z naszych pakietów badań, które dostosowaliśmy do konkretnych problemów zdrowotnych, a także do celów profilaktycznych.
Wśród symptomów cukrzycy typu II wyróżnić można także pewne objawy kliniczne. Są to:
- chudnięcie
- wzmożone pragnienie
- wielomocz
- osłabienie zmiany ropne na skórze
- stany zapalna narządów moczowo-płciowych
Czy można zapobiec cukrzycy?
W przypadku cukrzycy typu I, należącej do grupy chorób autoimmunologicznych, nie ma skutecznych metod zapobiegawczych. Jak dotąd nie udało się poznać przyczyn występowania tej choroby. Wśród czynników powodujący autoagresję wymienia się niektóre pokarmy (w tym gluten i mleko) oraz przewlekły stres. Jednak nadal jest to zbyt mało, aby móc mówić o skutecznym zapobieganiu chorobom autoimmunologicznym.
Cukrzyca typu II jest chorobą, której możemy zapobiec. Warunkują ją czynniki genetyczne i środowiskowe, a dzięki temu wpłynąć na pojawienie się choroby. Profilaktyka cukrzycy typu II opiera się głównie na:
- zwalczaniu nadwagi i otyłości
- poprawie sposobu żywienia
- zwiększeniu aktywności fizycznej