Nadciśnienie tętnicze – przyczyny i zapobieganie

Nadciśnienie tętnicze należy do jednej z najczęstszych chorób cywilizacyjnych. Nie bez powody nazywa się je epidemią XXI wieku. Sanowi ona duży problem w krajach rozwiniętych, gdzie niewłaściwy tryb życia w sposób znaczący wpływa na rozwój tej choroby.

Choroba bardzo często przebiega bezobjawowo, a o jej istnieniu chory dowiaduje się dopiero, gdy nadciśnienie zdąży wyrządzić szkody w naszym organizmie, czego konsekwencją może być zawał, udar mózgu, niewydolność krążenia czy zmiany w siatkówce. Dodatkowo chorobie nadciśnienia tętniczego najczęściej towarzyszą także zaburzenia lipidowe, zaburzenia gospodarki węglowodanowej oraz nadwaga i otyłość tworząc wspólnie tzw. zespół metaboliczny, który u większości chorych prowadzi do miażdżycy.

Jak rozpoznać nadciśnienie tętnicze?

Za sprawą faktu, iż chory przez lata może nie odczuwać żadnych symptomów, niezmiernie ważne jest, aby regularnie mierzyć poziom ciśnienia, gdyż to właśnie pomiar stanowi podstawę do postawienia diagnozy. Niestety większość osób dowiaduje się o chorobie przypadkowo np. podczas wizyty kontrolnej u lekarza medycyny pracy lub podczas wizyty związanej z zupełnie innymi dolegliwościami. Dlatego lekarze coraz częściej zachęcają, aby dokonywać pomiarów w warunkach domowych. Taki pomiar, wykonany we właściwy sposób, jest tak samo miarodajny jak pomiar wykonany w gabinecie lekarskim.

Nadciśnienie tętnicze rozpoznajemy, gdy w trzech prawidłowo przeprowadzonych pomiarach, ciśnienie tętnicze krwi wyniesie wartość równą lub większą 140/90 mm Hg. Jest to sygnał, że niezwłocznie należy zgłosić się do lekarza.

Jak prawidłowo wykonać pomiar ciśnienia tętniczego?

Dokonując pomiaru ciśnienia tętniczego krwi należy zachować kilka podstawowych zasad. Ważne, aby rozmiar mankietu do pomiaru ciśnienia był dostosowany do postury pacjenta. Szerokość mankietu powinna powinna wynosić 12cm, zaś długość dla dzieci – 18cm, dla dorosłych – 26cm, dla osób otyłych – 40cm. Należy przy tym zastosować się do poniższych punktów:

• pomiar wykonujemy w wygodnej pozycji siedzącej lub leżącej
• ramię musi być podparte i ułożone na wysokości serca
• nie powinniśmy krzyżować nóg
• pomiaru dokonujemy po kilkunastominutowym odpoczynku
• część mankietu pomiarowego wypełniana powietrzem powinna obejmować co najmniej 2/3 obwodu ramienia, dolny brzeg musi znajdować się 3cm powyżej zagięcia łokciowego, a środek nad tętnicą ramienną.

Jakie są główne przyczyny nadciśnienia tętniczego?

Do głównych przyczyn występowania choroby zalicza się czynniki genetyczne i nieprawidłowy styl życia. Nadciśnienie tętnicze najczęściej rozwija się w przypadku współistnienia predyspozycji genetycznych i czynników środowiskowych.

Czynniki prowadzące do rozwoju nadciśnienia tętniczego:

• predyspozycje genetyczne
• zła dieta, w tym nadmierne spożycie sodu
• otyłość
• palenie tytoniu
• regularne nadużywanie alkoholu
• zbyt mała lub zbyt obciążająca aktywność fizyczna
• przewlekły stres

Czy można zapobiec rozwojowi choroby?

Choć część pacjentów chorobę ma zapisaną w genach, nie znaczy to, że nie można jej uniknąć. Osoby, które mają świadomość, że w ich rodzinie chorowano na nadciśnienie mogą zapobiec chorobie eliminując czynniki środowiskowe sprzyjające jej wystąpieniu.

Jeżeli należysz do grupy ryzyka:

• regularnie mierz ciśnienie krwi
• trzymaj się zasad zdrowej diety i unikaj nadmiaru sodu, cukrów i tłuszczów
• dbaj o utrzymanie prawidłowej masy ciała
• bądź aktywny ruchowo, ale pamiętaj, że wysiłek fizyczny nadmiernie obciążający organizm może
• mieć negatywny wpływ
• wystrzegaj się używek, zwłaszcza papierosów i alkoholu